اضطراب جدایی در سگ به مجموعهای از علائم و رفتارها اطلاق میشود که در هنگام تنها ماندن سگ از صاحبشان رخ میدهد. این حالت اغلب در سگهایی که به صورت مداوم با صاحبشان در تماس نیستند، مانند وقتی که صاحب سگ به محل کار میرود یا ترک خانه را تجربه میکند، بروز میکند.
علائم و نشانه های اضطراب جدایی در سگ ها
علائم و نشانههای اضطراب جدایی در سگها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
واکنشهای فیزیکی:
- لرزش بدن
- تعریق بیش از حد
- تنفس سریع و سطحی
- تپش قلب شتاب زده
- خارش و گزیدگی بیش از حد
- تغییر در رنگ زبان و لثهها (ممکن است آبی یا سفید شوند)
- اسهال یا تشنجات معدهای
رفتارها و عملکردهای تغییر یافته:
- بارز کردن دندانها
- سرکوب رفتارها
- گریه و ناله بیمقدار
- سردرگمی و پوزخند زدن
- عدم تمایل به خوردن یا نوازش
- لیسیدن بیش از حد (ممکن است خودآموز باشد)
- خراشیدن، خردهرویهای ناهنجار
تغییر در الگوی خواب و خوراک:
- اختلال در خواب (خواب بیش از حد یا خواب ناکافی)
- از دست دادن اشتها و کاهش وزن
- بالا رفتن ترشحات لثه و بوی بد دهان
- رفتارهای پیوسته نسبت به صاحب:
- دنبال کردن صاحب در خانه
- تلاش برای جلب توجه صاحب با واکنشهای افسرده کننده
- پیوستن به صاحب در فضاهای عمومی و احتیاج به حضور مداوم
نکته: این علائم و نشانهها ممکن است بین سگها متفاوت باشد و بسته به شخصیت و تجربه هر سگ، میزان و شدت آن متغیر باشد. همچنین، برای تشخیص و درمان درست اضطراب جدایی در سگها، مشاوره و کمک حرفهای از وترینرها یا دامپزشکان متخصص توصیه میشود.
اسپانسر مقاله دکتر زهرا مردانی
- دانش آموخته دانشگاه شیراز
- عضو نظام دامپزشکی استان فارس
- نویسنده کتب تخصصی و عمومی درمان حیوانات خانگی
- موسس و راه انداز سامانه مشاوره دامپزشکی دکتر حیوانات بصورت کشوری
وقتی خانه نبوده ام، سگم صدمه جدی به یکی از وسایل خانه وارد کرده است، چه باید بکنم ؟
وقتی سگتان در حین عدم حضور شما صدمهای به یکی از وسایل خانه وارد کرده باشد، میتوانید به مراحل زیر را انجام دهید:
- آرامش خود را حفظ کنید: اولین گام مهم این است که خواهشمندیم آرامش خود را حفظ کنید. سگها به احساسات صاحبانشان واکنش میدهند، بنابراین بهتر است آرام و بدون ابراز خشم یا عصبانیت با سگ خود رفتار کنید.
- عدم تنبیه متأخر: تنبیه سگ بهعنوان پاسخ به خرابکاریهای قبلی کارآمد نیست و ممکن است سگ را بیشتر به استرس بیاندازد. به خاطر داشته باشید که سگان نمیتوانند رفتار خرابکاریهایشان را با حواسپرتی در زمان خلاف آن ارتباط دهند.
- امتیازدهی به محل آسیب دیده: مهمترین قدم بعدی، امتیازدهی به محلی است که سگ صدمه وارد کرده است. این کار میتواند بهعنوان یک درس برای سگ عمل کند. با این کار، سگ را به تدریج متوجه خواهید کرد که صدمهزدن به اشیاء در خانه مورد تأیید شما نیست.
- ارائه جایگزینی مناسب: سعی کنید جایگزینی مناسب برای سگتان ارائه دهید تا او را به سمت فعالیت مثبت هدایت کنید. میتوانید اسباببازیها و تمرینهای ذهنی را برای سگتان فراهم کنید تا اوقات خالی او را پر کند.
- تمرین و فعالیت بیشتر: سگها نیاز به فعالیت و تمرین دارند. اگر سگتان در حال حاضر فعالیت کافی ندارد، احتمالاً انرژی بیشتری دارد که به شکل خرابکاریهای خانگی بروز میدهد. اختصاص زمان کافی برای تمرین، پرورش فیزیکی و مغزی سگتان را در نظر بگیرید.
- مراجعه به رفتارشناس حیوانات: در صورتی که مشکل خرابکاری سگتان پابرجاست و نتوانستید آن را کنترل کنید، بهتر است با رفتارشناس حیوانات مشاوره کنید. آنها میتوانند راهنمایی کنندهای برای مشکلات رفتاری سگتان باشند و راه حلهای مناسبی را برای شما ارائه دهند.
مهم است به سگتان عشق و توجه نسبت بدهید و موارد غیرمطلوب را به صورت آرام و با استفاده از راهکارهای مثبت مدیریت کنید.
مدیریت اضطراب جدایی در سگ ها
مدیریت اضطراب جدایی سگتان برای وقتی که شما خانه نیستید، میتواند به شرح زیر باشد:
- استفاده از محیط ایمن: سگتان را در محیطی ایمن مانند باکس یا قفس قرار دهید. این محیط برای سگ احساس امنیت و آرامش فراهم میکند و از صدمهزدن به خود و وسایل خانه جلوگیری میکند.
- آموزش باکس: قبل از ترک خانه، به سگتان آموزش دهید که در باکس باقی بماند. این آموزش به سگ اطمینان میدهد و او را ترغیب به باقی ماندن در باکس میکند.
- فعالیت قبل از ترک خانه: قبل از ترک خانه، به سگتان فعالیت و تمرین دهید تا انرژی خود را صرف کند. سگ خستهتر دچار اضطراب کمتری میشود و رفتار آرامشبخشتری دارد.
- تمرین و فعالیت مناسب: سگتان را به صورت منظم تمرین دهید تا انرژی اضافی خود را صرف فعالیتهای مثبت کند. این کار باعث کاهش استرس و اضطراب سگ در زمان جدایی میشود.
- رفتار آرام و ریلکس: هنگام ترک خانه و برگشت به آن، با آرامش و ریلکس رفتار کنید. این رفتار به سگتان اعتماد و آرامش میدهد و تأثیر مثبتی بر رفتار او دارد.
- جلوگیری از هیجانات زیاد: هنگام ترک خانه و برگشت به آن، تلاش کنید هیجان زیادی نداشته باشید. این امر میتواند روی رفتار سگتان و اضطراب او تأثیر بگذارد.
با رعایت این مراحل و با اعتنای مناسب به سگتان، میتوانید اضطراب جدایی او را کاهش داده و به او اطمینان و آرامش بیشتری بدهید.
نقش شما در کنترل اضطراب جدایی سگ
به عنوان مالک سگ، نقش شما در کنترل اضطراب جدایی بسیار مهم است. میتوانید با انجام اقدامات زیر به سگتان کمک کنید:
- آموزش تنهایی: سگتان را به تدریج و با آموزش منظم به تنهایی عادت بدهید. ابتدا مدت زمان کوتاهی را تنها بگذارید و سپس با گذشت زمان این مدت را افزایش دهید. این آموزش به سگ اطمینان میدهد که بعد از ترک خانه، شما بازگشت خواهید کرد.
- برنامه روزانه منظم: تمرین دادن سگ برای تحمل تنهایی نیازمند برنامه روزانه منظم است. هر روز در ساعت مشخصی خانه را ترک کرده و برگشت کنید. با این کار، سگتان کمتر اضطراب خواهد داشت، زیرا میداند که بعد از مدتی شما بازگشت خواهید کرد.
- تشویق آرامش: هنگام بازگشت به خانه، به هر گونه رفتار پر استرس سگ توجه نکنید و تنها زمانی که سگ آرام است، او را تشویق کنید. به تدریج، زمان حضور شما کمتر شود، به شرطی که سگ هنگام خروج شما آرام باشد.
- اسباب بازی و تشویق: اسباب بازیهای مناسب را به برنامه روزانه سگ اضافه کنید.
تمرین برای غلبه بر اضطراب جدایی
مرحله اول:
استفاده از برنامههای تمرینی مانند تمرینات ترک خانه میتواند به سگ در غلبه بر اضطراب جدایی کمک کند. اما مهم است توجه داشته باشید که این تمرینات باید به تدریج و با آرامش انجام شوند و هر گونه تنش یا استرس بیش از حد برای سگ ایجاد نشود.
بهتر است با توجه به شخصیت و نیازهای سگتان، برنامهای را اجرا کنید که برایشان مطلوب و مناسب است.
در هر صورت، توصیه میشود قبل از انجام هرگونه تغییر در رفتار سگتان، با یک مربی سگ مجرب مشورت کنید تا برنامه مناسبی برای سگتان تعیین کنید و تمرینات را به درستی انجام دهید.
شما باید برنامه روزانه مشخصی را برای تمرین در نظر بگیرید. به عنوان مثال برنامه تمرین می تواند شامل پوشیدن کت و برداشتن کلید ماشین قبل از ترک کردن خانه باشد. وقتی تمرین غلبه بر اضطراب جدایی را انجام می دهید، سگ تان را درون قفس یا باکس قرار ندهید.
با صدای آرامی به سگ تان بگویید که می خواهید او را ترک کنید.
برنامه ای را که در نظر گرفته بودید را اجرا کرده و سپس خانه را ترک کنید.
پنج ثانیه صبر کرده و دوباره به درون خانه برگردید.
اگر سگ تان آرام بود او را تشویق کنید. اگر سگ تان اضطراب داشت او را نادیده بگیرید تا آرام شود.
این مراحل را ۳ بار در روز به مدت ۵ دقیقه تکرار کنید. اگر سگ شما با نبودتان به مدت کوتاه عادت کرد، به تدریج زمان بیرون بودن از خانه را تا ۵ دقیقه افزایش دهید.
مرحله دوم:
اگر سگ تان ۵ دقیقه بدون اضطراب تنها ماند، می توانید از خوراکی برای تمرینات طولانی مدت استفاده کنید.
ده دقیقه قبل از خروج، کنگ یا اسباب بازی را با تشویقی پر کرده و آن را در جایی که سگ تان به آن دسترسی نداشته باشد، قرار دهید.
برنامه خروج خود را اجرا کنید.
کنگ را به سگ بدهید و سپس خارج شوید.
شش دقیقه صبر کنید و سپس وارد خانه شوید.
برای پنج دقیقه سگ را نادیده بگیرید.
بعد از ۵ دقیقه به آرامی به او توجه کنید بدون اینکه او را هیجان زده کنید.
اگر سگ تان اضطراب داشت، دوباره به مرحله ۱ برگردید.
کنگ را بردارید و آن را دور از دسترس سگ قرار دهید.
اگر سگم نشانه های اضطراب را در طول تمرین در بخش اول داشت، چه باید بکنم؟
اگر سگ شما نشانههای اضطراب را در طول تمرین در بخش اول نشان داده، بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:
- کاهش میزان تحریک: مطمئن شوید که محیط آرام و به دورازنگرانی است. حذف هر گونه عامل تحریک کننده مانند صداها، سر و صدای خارجی و تشویقهای زیاد میتواند به کاهش اضطراب کمک کند.
- به سگ زمان بیشتری بدهید: بهتر است ابتدا زمان بیرون ماندن از خانه را کاهش دهید و به آرامی و تدریجی این زمان را افزایش دهید. در صورت نشانههای اضطراب، به سگ زمان بیشتری بدهید تا به محیط آرام برگردد و سپس به آرامی و مرحله به مرحله بیرون بیایید.
- اجتناب از تشویق بیش از حد: اگر سگ شما اضطراب داشته باشد، از تشویقهای غیرضروری در طول تمرین خودداری کنید. در صورتی که سگتان آرام باشد، میتوانید تشویقی به او بدهید.
- حمایت و تشویق به آرامش: سعی کنید با صدا و حرکات آرام و آرامشبخش خود، سگتان را تشویق کنید تا آرامتر شود. از صداها و حرکات هیجانانگیز و پرتنش خودداری کنید.
- مشورت با متخصص: در صورتی که سگتان به طور مداوم نشانههای اضطراب را نشان میدهد و تمرینات بهبودی نمیبینید، بهتر است با متخصص سگ یا مشاور رفتار حیوانی مشورت کنید. آنها میتوانند برنامهها و روشهای مناسبی را برای کنترل اضطراب سگتان تعیین کنند.
تمرین دادن سگم برای غلبه بر اضطراب جدایی موثر نبود، چه باید بکنم؟
در صورتی که تمریناتی که برای سگتان انجام دادید برای کنترل اضطراب جدایی موثر نبود میتوانید:
مشاوره حرفهای: در این مرحله، بهتر است با متخصص سگ یا مشاور رفتار حیوانی مشورت کنید. آنها میتوانند نکات و روشهای جدیدی را برای کنترل اضطراب سگتان ارائه دهند. آنها ممکن است نیاز به ارزیابی عملکرد سگتان داشته باشند و بر اساس آن، برنامههای مناسب را تعیین کنند.